Wat is osmose?

Osmose is een degeneratieproces in het glasvezellaminaat en wordt veroorzaakt door een chemische reactie tussen water en de reststoffen in de scheepsromp. Het water dringt door de gelcoat heen het laminaat in en reageert met de daar aanwezige chemische stoffen tot zuren. Deze zuurhoudende stoffen bouwen op hun beurt druk op achter de gelcoat, waardoor blazen en uiteindelijk ook barsten kunnen ontstaan. Wanneer de gelcoat op deze manier beschadigd wordt, zuigt het onderliggende laminaat water op als een spons.

Osmose wordt niet alleen veroorzaakt door water buiten de romp, maar ook het bilgewater kan dit probleem veroorzaken. Het is daarom zinvol te proberen de bilges droog te houden.

Wanneer treedt osmose op?

Iedere onbeschermde romp kan tekenen van osmose gaan vertonen zoals een auto kan gaan roesten.

Hoe lang het duurt voordat osmose optreedt, hangt af van vele factoren; bijvoorbeeld het soort water waarin het schip ligt afgemeerd en de temperatuur van het water. De meest belangrijkste factor is de kwaliteit van de constructie.

In enkele gevallen kan osmose al zeer vroeg ontstaan, zelfs als de boot nog niet zo oud is. Dit wordt dan veroorzaakt door onzuiverheden in de gelcoat en het laminaat. Dit is een constructieprobleem waarmee u zeker terug moet gaan naar de fabrikant. Hoe dan ook, zelfs goedgebouwde polyester rompen lopen kans op osmose. Dit is waarom wij het aanbrengen van een epoxy bescherming aanraden, zelfs op een nieuwe boot.

Hoe kunt u uw boot beschermen tegen osmose

Voorkomen is altijd beter dan genezen en het is dan ook verstandig om zowel nieuwe als oudere boten goed te beschermen. Hiervoor moet u de romp een ondoordringbare laag geven en het oppervlak afsluiten. Dit wordt gedaan over de bestaande gelcoat heen. Het beste moment om aan antiosmose te doen is voordat de boot te water gelaten wordt. Op veel werven wordt nu de Gelshield® behandeling van Internatonal aangeboden als onderdeel van de bouw. Het is dus de moeite waard om te controleren of dat zo is. Wij willen er echter op wijzen dat een beschermingsbehandeling niet kan voorkomen dat eenmaal begonnen osmose zich verder voortzet. Tevens zal behandeling van een slecht gebouwde romp niet kunnen voorkomen dat osmose zal plaatsvinden. Het is dus belangrijk dit te controleren voordat wordt begonnen.

Hoe herkent u osmose

Het meest voorkomende symptoon – blazen

Als er blazen op de romp zitten duidt dit meestal op osmose en dient u uw boot onmiddellijk te laten onderzoeken door een expert. Een blaas kan in grootte variëren van een speldenknop tot de afmeting van een hand. Wanneer er vocht achter de blaas zit kan dat op een probleem duiden. Als het vocht een doordringende, azijnachtige geur heeft óf tussen duim en wijsvinger vettig of plakkerig aanvoelt dan ligt de conclusie voor de hand; osmose. Voordat er iets aan gedaan kan worden moet u eerst weten wat de oorzaak van het probleem is. Daarom is het belangrijk om professioneel advies in te winnen.

Soms is een blaas niet het gevolg van osmose. U ziet dan plaatselijk, vaak bij de waterlijn of overal onder de waterlijn, een groot aantal kleine blaasjes of zwellingen ter grootte van een speldenknop. Deze blaasjes zijn vaak hard en daardoor moeilijk open te breken. Wanneer u de blaasjes kapot maakt en er zit geen vocht in en er is ook geen specifieke geur waar te nemen dan zijn de blaasjes gewoon luchtbelletjes. Dit is op zich geen ernstig probleem, maar u moet wel de vochtigheidsgraad van de romp nakijken voordat u er iets aan gaat doen.

Andere signalen waar u op moet letten

Vezels

Deze kunt u soms onder/door de gelcoat zien uitsteken. Een dergelijke vezel werkt als een draad die door capillaire werking water in de romp trekt.

Haarscheurtjes

Dit treedt op wanneer de gelcoat broos is. Door kleine scheurtjes, vaak ontstaan door buigen of botsen, kan er water in het laminaat sijpelen.

Speldenknoppen

Kleine bobbeltjes in de gelcoat verminderen de werking ervan en zorgen zo voor snelle waterabsorptie.

Slechte harding van de gelcoat

De gelcoat is niet goed gemengd of onder slechte omstandigheden aangebracht waardoor hij niet goed uitgehard is. Hierdoor is hij poreus en kan er water doorkomen.